De basis van een gezond voedingspatroon is de juiste voeding en voldoende lichaamsbeweging. Hierdoor ontstaat er een goede balans in het lichaam tussen de energie die je opneemt en de energie die je verbruikt. Deze energiebalans helpt om het juiste gewicht van je lichaam te verkrijgen, en dat vermindert gezondheidsrisico’s. Het sleutelwoord is hier ‘balans.’ Teveel van iets is helpt net zo min als te weinig van iets.
Het is niet moeilijk te begrijpen dat je lichaam energie nodig heeft om te bewegen of om zware arbeid te verrichten. Hiervoor heeft het lichaam energie nodig. Je kunt de energie die je dagelijks nodig hebt opdelen in 3 categorieën.
Basaal Metabolisme
De eerste categorie is de energie die je nodig hebt om in je lichaam de noodzakelijke inwendige lichaamsprocessen te verrichten. Ook ’s nachts als je slaapt werken die lichaamsprocessen door. Energie is nodig om je hart te laten kloppen, maar ook de opname van zuurstof in je bloed in de longen, de werking van je nieren, lever en hersenen en je lichaam op temperatuur te houden. Deze categorie wordt ook wel het Basaal Metabolisme (BMR = Basal Metobolic Rate) genoemd.
Ruststofwisseling
De tweede categorie is de energie die nodig is voor je spijsvertering. Eten levert dus niet alleen calorieën op, maar verbruikt ook nog eens calorieën. Dit wordt de voedingsgeïnduceerde thermogenese genoemd en is verantwoordelijk voor ongeveer 10% van je dagelijkse energieverbruik. Dit wordt onder anderen bepaald door de inname van gezonde voedingsmiddelen. Ongezonde voedingsmiddelen hebben een nadelig effect op de ruststofwisseling.
De energiebehoefte van je lichaam in rust wordt ook wel het genoemd, oftewel de ruststofwisseling.
De totale ruststofwisseling is ongeveer 60 – 75% van je dagelijkse energiebehoefte. Aanvullend heb je natuurlijk energie nodig voor je dagelijkse activiteiten. Je kunt je wel voorstellen hoe intensiever je activiteiten zijn gedurende de dag, des te meer energie je extra nodig hebt. Je ruststofwisseling is persoonlijk, maar wel vrij stabiel.
Dagelijkse energiebehoefte
Maar wat je per dag aan energie nodig hebt varieert vooral hoe actief je lichaam is gedurende de dag. Hoe meer intensiever je beweegt, des te meer energie heb je nodig. Dat is logisch. Een auto die harder en verder rijdt dan een auto die alleen gebruikt wordt om naar de supermarkt te gaan, heeft meer benzine nodig. Mannen hebben overigens een hogere stofwisseling dan vrouwen. Dat komt omdat ze in verhouding meer spieren hebben en spierweefsel meer energie verbruikt dan vetweefsel.
Als je op de lange termijn net zoveel energie verbruikt als je binnenkrijgt, ben je in energiebalans. Dit houdt in dat je gewicht op hetzelfde niveau blijft.
Als je minder energie verbruikt dan je binnenkrijgt, houd je energie over. Deze ‘overtollige’ energie slaat je lichaam. Afhankelijk van je voedingspatroon kan dat zijn als vet maar ook gebruik. Op de lange termijn kun je in gewicht aankomen. We noemen dit een positieve energiebalans. Bij een negatieve energiebalans verbruik je meer energie dan je binnenkrijgt. Hierdoor kun je afvallen.
Uiteraard geldt hetzelfde andersom: wil je bijvoorbeeld bulken dan neem je juist meer energie tot je dan je verbrandt.
Volgende blog leg ik uit wat dit betekent voor doel: wil je juist afvallen of wil je bulken (spieren opbouwen)?
