De afgelopen blogs heb je kunnen lezen wat pro-activiteit is en dat je persoonlijke waarden en normen daarbij belangrijk zijn.
Waarden en normen zijn belangrijk waant zij bepalen hoe je je doel gaat realiseren. Zij vormen als het ware de kaders en richtlijnen voor de wijze waarop je je doel gaat waarmaken. Ongeacht of dat nu bijvoorbeeld 2 kg meer spiermassa voor de zomer is, of binnen 5 jaar financieel onafhankelijk zijn, of over 8 jaar een bepaalde positie op de arbeidsmarkt bereikt hebben.
Want de vervolgvraag is: moet je persé een persoonlijk doel bepalen?
Doelen stellen is een absolute must wil je succes behalen. Het geeft je voldoening en draagt bij aan je zelfvertrouwen. Zonder duidelijke doelen heb je geen duidelijke richting en weet je niet waar je bent of wilt zijn. Helaas stelt het overgrote deel van de mensen, vooral met een reactief gedrag, zich überhaupt geen doelen. Maar pro-actieve mensen daarentegen willen zelf bepalen waar ze naar toe willen met hun leven. En hoe kun je weten of dat succesvol is als je jezelf geen doelen hebt gesteld? Begin dus met het ‘eind’ voor ogen: oftewel de weg naar succes start met je doelen te bepalen en op te schrijven.
Het stellen van bepaalde doelen helpt je om je droom werkelijkheid te maken. Door je doelen waar te maken vergroot je weer je gevoel van eigenwaarde. Je zelfvertrouwen zal toenemen en je zult energieker in het leven staan.
Hierbij enkele tips hoe je doelen kunt stellen:
1. Zorg dat je doelen aansluiten bij jouw dromen.
Zo heb je de beste garantie dat je intrinsiek gemotiveerd bent en blijft. Het heeft geen zin doelen die anderen je aanpraten of opleggen na te streven. Geef voor jezelf aan hoe graag je je doelen wilt bereiken (op een schaal van 1 – 10). Geef je je jezelf geen 10, vraag je dan af waarom je jezelf geen 10 hebt gegeven en hoe relevant dit doel voor je is. Wanneer een bepaald doel lager dan een 8 scoort, is het doel waarschijnlijk niet de moeite waard.
2. Bepaal eerst je SMART doelen op langere termijn, en deel je groot doel op een kleinere, behapbare brokken.
Niets is zo leuk om successen te vieren, niets is zo frustrerend om na veel inspanningen je doel op langere termijn (net) niet te halen. SMART doelen stellen betekent:
- Specifiek: WAT je wil je bereiken, aanpassen of veranderen? Bij het bepalen van je doelstelling zal je doel duidelijk moeten zijn. Niet alleen voor jezelf ook voor anderen. Het moet precies, gedetailleerd en in staat zijn om vragen te beantwoorden in plaats van vragen op te roepen. Bijvoorbeeld: “ik wil afvallen” – “ik wil energieker in het leven staan”. Het helpt beter gefocust en gemotiveerd te blijven;
- Meetbaar: Welk resultaat wil je bereiken? Meten is weten, dus geef aan HOEVEEL je wilt bereiken. Bijvoorbeeld “ik wil 6 kg afvallen” of “ik wil 5% minder vet”. Zo kun je bepalen of je aanpak werkt en of je op de goede weg bent. Vermijd “onmeetbare” woorden zoals “meer”, “minder”, “vaker”, “beter” enzovoorts.
- Acceptabel: Is het HAALBAAR? Natuurlijk moet het een uitdaging blijven, maar doorslaggevend is of het ook mogelijk is je doelen te halen. Daarmee blijft het leuk en voorkom je onnodige frustraties of dat het een obsessie wordt. Je kunt doelen bereiken binnen de beperkingen van tijd, geld, milieu, evenals je vaardigheden en andere belangrijke factoren.
- Realistisch: Stel doelen die in lijn zijn met de richting die je op wilt in je leven. En houd je doelen in lijn met het waarmaken van je dromen. “Less is more” oftewel neem niet té veel hooi op je vork. Beperk je tot doelen die prioriteit hebben. Ga niet van de ene op de andere dag je hele levenswijze op de kop zetten!
- Tijdsgebonden: Bepaal WANNEER je je doelen wilt behaald hebben, je deadline. Maar ook Bijvoorbeeld “ik wil 6 kg afvallen in 12 weken”. Stel deadlines vast voor het afronden van je doelen. Het creëren van een deadline zorgt voor verantwoording en geeft je meer motivatie. Als je je doel niet bereikt hebt op een specifieke datum, dan is dat ok, pas het aan en blijf ervoor gaan. Bepaal dus altijd een datum voor je doelen.
3. Visualiseer wat het betekent als je je doel bereikt.
Bekijk je zelf maar eens in de spiegel en stel je eens voor dat je jezelf ziet op het moment dat je je dromen hebt waargemaakt. Of verplaats je eens in de situatie hoe je in het leven zult staan als je na enkele maanden je levensstijl hebt kunnen aanpassen. Dit geeft een positieve boost aan je motivatie. Bijvoorbeeld dat het je opvalt dat je strakker in je vel komt te zitten. Of dat je complimentjes kreeg van collega’s.
4. Schrijf je doelen op en hang ze op een zichtbare plek.
Zoals ik net ook al noemde: door je doelen en de effecten/baten/voordelen op te schrijven, visualiseer je deze in je hoofd. De voordelen van afvallen zijn bijvoorbeeld dat je er beter uit zal gaan zien, je gezonder voelt, fitter bent en zelfverzekerder wordt.
Schrijf dit op! Bijvoorbeeld op post-its. Hang deze post-its op een plek waar je ze dagelijks zult zien en lezen, zodat je elke dag aan je doelen en de effecten wordt herinnerd. Plak ze bijvoorbeeld op de koelkast of op je spiegel. Op deze manier houd je je doel letterlijk voor ogen.
Ook het maken van foto’s van jezelf kan daarbij stimuleren. Naast verschillen voelen zal ook het zien van de lichamelijke veranderingen stimulerend werken.
5. Vier je succes bij het bereiken van tussendoelen.
Wanneer je doel is om 20 kg af te vallen, mag je jezelf best tussendoor belonen. Bijvoorbeeld wanneer je 5, 10 en 15 kg bent afgevallen. Je hebt het verdiend!
Het afvallen kost erg veel energie en discipline. Door jezelf tussendoor te belonen maak je dit proces prettiger. Zie het als kleine mijlpalen die je van tevoren bepaald en waarvoor je aan jezelf een van tevoren vastgestelde beloning geeft. Dit motiveert je om vol te houden en je uiteindelijke doel te bereiken wanneer je de tussenliggende mijlpalen met succes weet te passeren. Kies een beloning die past bij je doel. Bijvoorbeeld een jurk in je nieuwe kledingmaat wanneer je 5, 10 en 15 kg bent afgevallen. Op die manier kun je genieten van de voordelen van je prestatie. De beloning bij het einddoel mag natuurlijk niet worden vergeten.
Wanneer je een ezel een wortel voorbindt, rent de ezel omdat hij voor zich ziet dat de wortel de beloning zal zijn van zijn inspanning. Wij mensen zijn net als deze ezel. We rennen harder wanneer we de beloning kunnen visualiseren. Dit maakt het rennen bovendien een stuk leuker.
6. Samen sta je sterker.
Je kunt je doelen natuurlijk in je eentje proberen te bereiken. Maar met iemand samen op te trekken kan extra motiverend werken. Bespreek je doelen met elkaar, deel ervaringen hoe ieder zijn of haar doelen wil bereiken. Waar loop jij tegen aan? Wat kun je leren van de ander? Spreek bijvoorbeeld af om samen te trainen. Samen trainen “dwingt” je ook op momenten dat je eens geen zin hebt. Ook kun je elkaar tijdens de training stimuleren en coachen.